ZAMKI W POLSCE - WOJ. WARMIŃSKO - MAZURSKIE

W woj. warmińsko-mazurskim są nie tylko jeziora... Znajdziemy tutaj także wiele bardzo ciekawych zamków niekoniecznie znanych wszystkim miłośnikom warownych twierdz. Bo co innego jak nie zwiedzanie ich można robić na tych terenach pod koniec października..  wszak na żeglugę już jest za zimno...

 

ZAMEK W EŁKU

Znajdujący się w Ełku zamek to pozostałości krzyżackiej warowni z XIV w. Jego położenie na wyspie wzmacniało obronność i pozwalało na kontrolowanie przepraw przez jezioro. Zamek był zamieszkiwany przez administrację państwa zakonnego. Mieszkał tu prokurator sprawujący sądy.

 

Zamek był wielokrotnie niszczony podczas działań wojennych i z takim samym zacięciem co niszczony był również odbudowywany.

Po dużym pożarze z XIX w podniszczony zamek zaczął spełniać funkcje więzienne i stan ten trwał aż do 1970 r. Obecnie zamek znajduje się w rękach prywatnych z zamiarem przekształcenia go w hotel.

 

ZAMEK W GIŻYCKU
Zamek krzyżacki w Giżycku powstał nad brzegiem Kanału Giżyckiego w połowie XIV w. Rezydował tu prokurator krzyżacki.

 

W XVII w. budowla została przebudowana na dworek myśliwski. Był użytkowany przez oficerów znajdującej się nieopodal Twierdzy Boyen. Obecnie we wnętrzach zamku znajduje się hotel.

 

ZAMEK W WĘGORZEWIE

Zamek w Węgorzewie jest najstarszym zabytkiem w tym mieście. Jego powstanie datuje się na XIV w.

Zniszczony podczas wojny z Tatarami, został odbudowany w barokowym stylu, a jego znaczenie militarne całkowicie się zatraciło.

 

W XIX w zamek spłonął, a po odbudowie został zaadaptowany na sąd. Obecnie w jego wnętrzach trwają prace remontowe.

 

ZAMEK W BARCIANACH

Zamek krzyżacki w Barcianach powstał w XIV w.  Pierwotnie był zamieszkany przez kontura, później zakonnych komorników. Po sekularyzacji zakonu, stanowił siedzibę zarządcy lokalnego majątku. Spełniał funkcje militarne będąc koszarami dla wojska oraz magazynem żywności.

Pozostawał w rękach prywatnych aż do 1945 roku. Po wojnie stanowił siedzibę miejscowego PGR-u. Mieściły się tu biura oraz magazyny. Obecnie jest zamknięty na cztery spusty i czeka  na nowego właściciela...

ZAMEK W KĘTRZYNIE

Zamek krzyżacki w Kętrzynie pochodzi z XIV w. i stanowił pierwotnie siedzibę prokuratora krzyżackiego. Po sekularyzacji Prus zamek stał się siedzibą starosty i wkrótce został przebudowany.

Pod koniec XVIII w. ogromny pożar strawił znaczną część budynku. W latach 1911-1912 miasto wykupiło obiekt, przeznaczając część pomieszczeń na mieszkania, przez co sztucznie przybyło w murach prostokątnych okien.

 

Pod koniec stycznia 1945 wojska radzieckie zajęły miasto i spaliły większą część staromiejskiej zabudowy miasta oraz zamku. Odbudowy podjęto się dopiero 20 lat później. Obecnie w zamku mieści się biblioteka oraz muzeum.

 

ZAMEK W RYNIE

Zamek krzyżacki z XIV w. wybudowany z przeznaczeniem na siedzibę konwentu i jako miejsce, z którego można było przeprowadzać ataki na wschód przeciwko Litwie.

 

W XVI w. zamek był siedzibą starostów księcia pruskiego. Na początku XIX wieku własność prywatna. Po odkupieniu, przebudowany przez władze pruskie na więzienie. Zamek spłonął w 1881 roku. Po 1945 roku zaadaptowano go na dom kultury, niewielkie muzeum i urząd miasta. Obecnie znajduje się w rękach prywatnych a w jego wnętrzach znajduje się hotel.

ZAMEK W SZESTNIE  

Z XIV wiecznego krzyżackiego zamku w Szestnie pozostało niewiele... Ruiny ukryte są na zarośniętym wzgórzu, nad kanałem łączącym jezioro Juno i Salęt.

 
Strażnica miała strzec jednego z największych młynów zakonnych. Po sekularyzacji zakonu krzyżackiego w XVI w był siedzibą pruskich starostów.  Budynek nie był remontowany i powoli niszczał. W XIX w dokonano jego rozbiórki. Do czasów obecnych zachował się jeden z narożników zamku.

ZAMEK W BEZŁAWKACH

Zamek w Bezławkach powstał w XIV w. jako siedziba krzyżackiego komornika. Był też punktem wyjazdowym dla wypraw krzyżackich kierujących się na Litwę i Żmudź oraz chronił kolonizowane tereny. 

 
W XVI w. zamek przekształcono w kościół protestancki, a następnie służył wspólnocie ewangelicko-augsburskiej. Obecnie mieści się w nim kościół katolicki.

 

ZAMEK W RESZLU

Zamek biskupi w Reszlu pochodzi z XIV w. Mimo że należał do biskupów stacjonowały w nim wojska krzyżackie. Miał spełniać zarówno funkcje obronne jak i być wygodną siedzibą biskupów. Dlatego wybudowano go z takim rozmachem.

Na przestrzeni wielu lat był wielokrotnie oblegany i kilkakrotnie zdobywany przez wojska polskie i krzyżackie. W XIX wieku zamek zaadaptowano na więzienie i dopiero po II wojnie światowej postanowiono gruntownie go odrestaurować. Obecnie na zamku mieści się m.in. oddział Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, hotel i restauracja.


ZAMEK W JEZIORANACH

Zamek w Jezioranach zbudowany został w stylu gotyckim w XIV w jako siedziba starostów biskupich warmińskich.

Po kilku walkach jakie toczyły się  na terenach zamkowych budowla uległa poważnym zniszczeniom. W XVIII w. warownie strawił ogień i wkrótce została rozebrana. Na jej fundamentach wybudowano ratusz miejski.

Do czasów obecnych zachowały się gotyckie mury przyziemia i piwnice skrzydła zachodniego oraz fragmenty narożnej wieży. We wnętrzach znajduje się siedziba Urzędu Miejskiego.

ZAMEK W LIDZBARKU WARMIŃSKIM

Zamek biskupi w Lidzbarku Warmińskim pochodzi z XIV w i należy do najcenniejszych zabytków gotyckich na ziemiach polskich.

Na  jak mocy postanowień II pokoju toruńskiego Warmia została przyłączona do Polski. Od tej pory aż do roku 1795 na zamku lidzbarskim rezydowali wybitni Polacy, znakomici przedstawiciele kultury polskiej jak choćby Mikołaj Kopernik czy Ignacy Krasicki.

 

Od końca XVI wieku rezydencja lidzbarska stopniowo zatraca charakter obronny i przekształca się w okazały dwór książęcy. Uszkodzona budowla podczas bitwy lidzbarskiej zostaje opuszczona i powoli niszczeje. Pierwsze prace konserwatorskie rozpoczęto w połowie XX w. Obecnie na zamku mieści się Muzeum Warmińskie.

 

ZAMEK W SZCZYTNIE   

W Szczytnie znajdują się ruiny XIV w. zamku. Po likwidacji zakonu w 1525 roku, na zamku rezydował starosta książęcy. Służył też on za kwaterę w trakcie polowań księcia Albrechta oraz jego następców. W XVII wieku opustoszał, a w kolejnym stuleciu zaczął popadać w ruinę. Wkrótce kamień po kamieniu zaczęto go rozbierać.

 

Przed II wojną światową w miejscu zamku zbudowano gmach ratusza. Zachowała się wysoka wieża zwana „Wieżą Juranda”, część zabudowy przedzamcza i fosa. Niestety trafiliśmy na prace remontowe mające na celu zabezpieczenie ruin wiec nie było za bardzo co fotografować.

ZAMEK W NIDZICY

Gotycki zamek w Nidzicy powstał w XIV w. Rezydował w nim krzyżacki prokurator.

W XVIII w. zamek najpierw spłonął, a następnie został zniszczony przez wojska francuskie. W latach 1828–1830 zamek przebudowano na sąd i więzienie. 

 

W 1945 roku wojska radzieckie zbombardowały zamek, który do odbudowy w latach 1961–1965 pozostawał ruiną. Obecnie w budynku mieści się Muzeum Ziemi Nidzickiej oraz hotel. A poza tym trwają prace remontowe... jakieś fatum dzisiaj...

ZAMEK W DZIAŁDOWIE 

Warownię w Działdowie wznieśli Krzyżacy w XIV w. jako siedzibę dla prokuratora zakonnego.

 

Zamek był wielokrotnie przedmiotem walk między wojskami krzyżackimi czy pruskimi a polskimi, litewskimi i szwedzkimi. W XVII wieku przebudowany został w stylu renesansowym. Później był stopniowo rozbierany. Odnowiony pod koniec XIX wieku, dziś stanowi siedzibę Urzędu Miasta.

ZAMEK W KURZĘTNIKU 

W Kurzętniku znajdują się ruiny średniowiecznego zamku biskupa chełmińskiego. Wybudowany na górze zwanej Kurnik w XIV w. stanowił siedzibę urzędników zakonnych.

 

Zamek wielokrotnie był niszczony i najeżdżany przez kolejne lata. W XIX wieku ocalałe dotąd ruiny zamku zniszczono, rozbierając pozostałe mury na materiał budowlany. Obecnie zachowały się częściowo mury zewnętrzne oraz fundamenty.

 

ZAMEK W BRATIANIE

Zamek w Bratianie, zwany także zamkiem Bratian, został zbudowany na potrzeby zakonu krzyżackiego w połowie XIV w.  To na tym zamku odbyła się ostatnia przed bitwą pod Grunwaldem narada najwyższych dostojników Zakonu.

Pod koniec XV w. zamek trafił w ręce polskie i stał się siedzibą starostów królewskich.

 
W XVIII wieku warownia popadła w ruinę i w XIX wieku została ostatecznie rozebrana. Obecnie na terenie zamku zachowały się skromne pozostałości murów i fundamentów.

 

ZAMEK W LUBAWIE

Ruiny zamku w Lubawie pochodzą z XIV w. Rezydowali wybitni nim biskupi chełmińskiego.

W 1545 roku budowlę zniszczył pożar. W XVII w. przebudowano go na barokową rezydencję. Od 1773 roku zamek niszczał i został zrujnowany na początku XIX stulecia. W 1826 roku został rozebrany. Do dnia dzisiejszego przetrwały fragmenty fundamentów i murów.

ZAMEK W SZYMBARKU

Zamek w Szymbarku wybudowany w XIV w. przez kapitułę pomezańską, później stanowił rezydencję rodową.

W XVI w. bez walki zamek poddał się wojskom polskim pod wodzą Stanisława Kostki, który został królewskim zarządcą Szymbarku. Po sekularyzacji państwa krzyżackiego właścicielem zamku został Albrecht Hohenzollern, który pozostawił warownię w rękach biskupów.

 

Został spalony w 1946 r przez wojska Armii Czerwonej i od tego czasu pozostaje w ruinie. Obecnie wystawiony jest na licytacji komorniczej.

 

ZAMEK W OLSZTYNIE 

Zamek Kapituły Warmińskiej został wybudowany w XIV w. w stylu gotyckim. Pozostawał w ich władaniu aż do XVIII w.  Zamek pełnił funkcje obronne oraz był siedzibą min. administratora dóbr kapituły. Najsławniejszym mieszkańcem zamku był Mikołaj Kopernik, który pełnił obowiązki administratora właśnie.

Po zaborze Warmii zamek przeszedł na własność zarządu państwowych majątków ziemskich, mieściła się tu przez pewien czas również parafia ewangelicka.

Na początku XX w. związku wybraniem zamku na siedzibę prezydenta rejencji olsztyńskiej przeprowadzono generalny remont zamku. Obecnie mieści się w nim Muzeum Warmii i Mazur.


ZAMEK W BARCZEWIE

Zamek w Barczewie powstał w XIV w. jako siedziba biskupów.

Pod koniec XVI w. zamek spłonął, jednak niedługo potem został odbudowany i był użytkowany przez kapitułę warmińską. Barczewski zamek był aż do czasu rozbiorów siedzibą zarządcy dóbr biskupich, jednak pożar z 1798 roku dokonał tak rozległych zniszczeń, że podjęto decyzję o częściowej rozbiórce zamku.

 

Do naszych czasów z dawnego zamku biskupiego zachował się jedynie przebudowany budynek, który kryje w sobie gotyckie fragmenty muru oraz sklepione piwnice.

 

ZAMEK W OLSZTYNKU 

Zbudowany w XIV w. na polecenie komtura ostródzkiego z przeznaczeniem na siedzibę burgrabiego mającego za zadanie ściągać należności podatkowe oraz aby kontrolować szlak handlowy z południa na północ.

 

W XVII w. zamek został przejęty przez władze miasta, które urządziły z nim arsenał, następnie zniszczony przez Tatarów zaczyna popadać w ruinę i zostaje częściowo rozebrany. Obecnie w zachowanych murach mieści się szkoła.

 

ZAMEK W OSTRÓDZIE

Zamek krzyżacki w Ostródzie wybudowano w XIV w. jako siedzibę kontura.

Podczas wielkiego pożaru Ostródy pod koniec XVIII w. wieża i wschodnie skrzydło uległo poważnemu zniszczeniu i dokonano ich rozbiórki. To co zostało zostało gruntownie przebudowane.

 

Po II wojnie światowej zamek został spalony przez Armię Czerwoną. Jego odbudowa trwała do 1996 r. Obecnie budynek zamku zaadaptowano na muzeum oraz bibliotekę.

 

ZAMEK W MORĄGU

Gotycki zamek w Morągu zostaje wzniesiony w XIV w. jako siedziba krzyżackiego wójta.  Po Traktacie krakowskim przechodzi w ręce starostów książęcych.

 

Zaniedbywany na przestrzeni wieków zamek popada w ruinę i w XIX w. zostaje częściowo rozebrany. Obecnie budowla znajduje się w rękach prywatnych.

 

ZAMEK W MIŁAKOWIE

Ruiny krzyżackiego zamku w Miłakowie, które były  siedzibą komornika zakonnego pochodzą z XIV w.

 

W XV w. warownia została zniszczona przez wojska polskie, następnie w XVII  w przez wojska szwedzkie, a ostatecznie w 1807 roku przez wojska Napoleona Bonapartego. Do dnia dzisiejszego przetrwały fundamenty i fragmenty murów przyziemia.

 

ZAMEK W PIENIĘŻNIE

W Pieniężnie na wzniesieniu nad Wałszą znajdują się pozostałości XIV w. budowli. Zamek został wzniesiony przez biskupów warmińskich i stanowił ich siedzibę aż do XVIII w. Opuszczony zaczął popadać w ruinę.

 

Po 1920 roku zamek zaadaptowano na szkołę i niewielkie muzeum regionalne, ale w 1945 roku zamek został spalony przez Armię Czerwoną. Od tego czasu pozostaje w ruinie. 
  

ZAMEK W BRANIEWIE

Zamek w Braniewie powstał pod koniec XIII w. Był główną rezydencją biskupów warmińskich, a także siedzibą władz administracyjnych zarządzających domeną biskupią oraz komornictwem braniewskim.

W 1807 roku zamek został częściowo zniszczony podczas wojen napoleońskich. Cztery lata później w zamku umiejscowiono szkołę.

Podczas przebudowy pod koniec XIX w. rozebrano część zabudowań zamkowych. W nowo wybudowany budynek szkolny wkomponowana została gotycka wieża bramna. W czasie II wojny światowej zamek spłonął i został częściowo rozebrany. Ocalała jedynie wieża bramna z kaplicą na piętrze.

ZAMEK WE FROMBORKU

Nazwa zamek jest we Fromborku używana trochę na wyrost, bowiem w tej miejscowości znajduje się ufortyfikowane wzgórze katedralne. Miejsce na swoją siedzibę biskupi warmińscy dobrali bardzo starannie, mając głównie na uwadze walory obronne danego miejsca. Budowę gotyckie obronnej katedry ukończono pod koniec XIV w.

Na początku XVI kanonikiem katedralnym zostaje Mikołaj Kopernik. We Fromborku powstaje jego najważniejsze dzieło "O obrotach sfer niebieskich".

Kolejne lata to czas nieustającej walki. Potop szwedzki, wojny napoleońskie... doprowadziły do wielu poważnych zniszczeń. Wzgórze katedralne ucierpiało również w roku 1945, kiedy to zostało częściowo spalone. Prace rekonstrukcyjne mające na celu przywrócić miejscu dawna świetność trwały przez wiele lat.

ZAMEK W ELBLĄGU

Zamek w Elblągu powstał w XIII w. i był najważniejszym zamkiem krzyżackim w całych Prusach.  Pełnił funkcję siedziby mistrza krajowego pruskiego oraz krajowej kapituły generalnej zakonu krzyżackiego. Stracił tą pozycję z chwilą przeniesienia siedziby wielkiego mistrza zakonu do Malborka. Mimo to pozostał jednym z najważniejszych twierdz w państwie jako siedziba wielkiego szpitalnika.

 

W 1454 roku twierdza przestała istnieć. Po wybuchu ogólnokrajowego powstania Związku Pruskiego zamek został zniszczony. Przez następne lata pozostawał w stanie ruiny. Do czasów obecnych zachowały się pozostałości północnego podzamcza, w tym piwnice, XIV wieczny browar, fragment murów i baszty. 

ZAMEK W PASŁĘKU

Zamek w Pasłęku został wybudowany przez Krzyżaków w XIV w. na miejscu wcześniejszego grodu wzniesionego przez plemię Prusów. Był siedzibą kontura krzyżackiego.

W 1543 r. wielki pożar miasta nie oszczędził również zamku, z którego pozostały tylko ściany. Odbudowany wytrzymał szwedzkie oblężenie.

 

W XVIII w. obiekt uznano za niezdatny do dalszego wykorzystywania wojskowego i zamieniono go na tymczasowe koszary i magazyny. Później zaadaptowano go na więzienie, a następnie sąd. W 1945 r zamek podobnie jak większość miejskiej zabudowy, został spalony przez Armię Czerwoną.

Obecnie mieści on siedzibę Rady Miejskiej, bibliotekę, Izbę Historyczną, kino oraz świetlicę dla dzieci.