ZAMKI W POLSCE - WOJ. ŁÓDZKIE

Województwo łódzkie to wbrew pozorom obszar bardzo zróżnicowany pod kątem atrakcji turystycznych, z uwagi jednak na swoje zamiłowanie do średniowiecznych warowni swoją uwagę kieruję na tę dziedzinę architektury obronnej.

ZAMEK W ŁOWICZU

Pierwsze kroki w nowym województwie kieruję na zamek w Łowiczu. Niestety niewiele można tu zobaczyć... Zamek znajduje się w rękach prywatnych i otacza go wysoki płot, dodatkowo porośnięty bujną roślinnością.

 

Zamek powstał około 1355 roku, kiedy to na polecenie arcybiskupa Jarosława Bogoria ze Skotnik rozpoczęto budowę. W XVII wieku zamek zaczął przypominać bardziej reprezentacyjną siedzibę prymasów niż budowlę obronną. Podczas potopu szwedzkiego warownię bez trudu poddano wojskom Karola Gustawa, który wzmocnił zamkowe fortyfikacje. Opuszczając jednak budynek doszczętnie go zniszczył wysadzając w powietrze...

 

Odbudowy podejmuje się prymas Mikołaj Prażmowski, jednak mimo usilnych starań, a później jego następców, zamek powoli traci na znaczeniu reprezentacyjnym na rzecz pałacu w Skierniewicach. W XVIII wieku rozpoczęto prace rozbiórkowe. Do dnia dzisiejszego przetrwały nikłe pozostałości murów... których i tak nie da się zobaczyć z bliska...

Zamek w Łowiczu

ZAMEK W SOBOCIE 

W miejscowości Sobota we wnętrzach neogotyckiego pałacu, kryją się relikty średniowiecznego zamku - najprawdopodobniej wybudowanego w XV wieku przez kasztelana Tomasza Dolitwę Sobockiego.

 

Na podwalinach tej warowni w XVI wieku wybudowano murowany dwór obronny, by w XVIII wieku przekształcić go w pałac. W czasach PRL dobra sobockie podzielono między PGR a Państwową Stadninę Koni, a sam budynek pałacu przekształcono w wielorodzinny  dom mieszkalny.

droga do zamku...

Zamek w Sobocie

ZAMEK W PRZEDBORZU 

Pierwszym zamkiem, przy którym zrobimy postój jest budowla w miejscowości Przedbórz... choć słowo zamek jest mocno naciągane... Na próżno tu szukać okazałych ruin, odrestaurowanego pałacu czy nawet śladów fundamentów... Z okazałego zamku królewskiego pozostała zaledwie brama wkomponowana w kamienice stojące obok...

 

Zamek został wzniesiony przez Kazimierza Wielkiego w XIV wieku. Swoją siedzibę miał tutaj starosta niegrodowy. Podczas potopu zniszczyli go Szwedzi, a w XIX wieku został rozebrany.

 

Pozostałości zamku w miejscowości Przedbórz

ZAMEK W BĄKOWEJ GÓRZE 

W Bąkowej Górze, na niewielkim wzniesieniu znajdują się ruiny dawnego dworu obronnego. Wzniósł go Zbigniew Bąk herbu Zadora w XV wieku. 

 

Do XVIII w dwór kilkakrotnie zmieniał właścicieli, jednak jego stan się pogarszał... W latach 80-tych XX wieku przeprowadzono tutaj badania archeologiczne, odgruzowano ruinę. Nie znaleziono jednak nic godnego uwagi. Obecnie znajduje się w rękach prywatnych...

 

Dwór obronny w Bąkowej Górze

 

 

Dwór Małachowskich

 

 

ZAMEK W MAJKOWICACH  

 

W pobliskiej miejscowości Majkowice znajdują się malownicze ruiny dworu obronnego nazywanego zamkiem. Wybudowano go w pierwszej połowie XVI wieku jako rezydencję obronną szlacheckiego rodu Majkowskich. 

 

Rozbudowany w XVII wieku dwór został zniszczony przez wojska szwedzkie. Do czasów obecnych zachowała się jedynie baszta i nikłe pozostałości murów.

 

Pozostałości zamku w Majkowicach

 

 

ZAMEK W PIOTRKOWIE TRYBUNALSKIM (BYKI) 

 

W Piotrkowie Trybunalskim znajdują się dwie budowle będące gratką dla miłośników zamków. Pierwsza znajduje się w miejscowości Byki. Zamek a w zasadzie dziś już pałac, został wzniesiony w XV wieku przez rodzinę Jaxów herbu Gryf, którzy przyjęli nazwisko Bykowscy od nazwy miejscowości. Na początku XVII wieku zamek zamieniono na renesansowy pałac. Niezamieszkany przez kolejne lata zaczął popadać w ruinę.

 

Podczas I wojny światowej na terenie pałacu stacjonowały wojska niemieckie, co znacznie przyczyniło się do pogorszenia jego stanu technicznego. Kolejna wojna i kolejne zniszczenia. Dopiero w 1959 roku podjęto się renowacji obiektu, która pochłonęła gigantyczną sumę pieniędzy. Od 1980 roku we wnętrzach pałacu swoją siedzibę ma Ośrodek Doradztwa Rolniczego.

Zamek w Bykach

 

ZAMEK W PIOTRKOWIE TRYBUNALSKIM 
 

W samym centrum Piotrkowa Trybunalskiego znajduje się zamek królewski. Zbudowany został w XVI wieku na polecenie Zygmunta I Starego. Budowla a w zasadzie wieża mieszkalna, miała sprostać wymaganiom organizowanym tutaj Sejmów Wielkich Koronnych. Obecnie we wnętrzach zamku mieści się siedziba muzeum.

 

Po śmierci Zygmunta I Starego wieża piotrkowska utraciła na swoim znaczeniu, choć jeszcze przez jakiś okres przebywała w niej Królowa Bona. Później przeznaczono ją na siedzibę starosty. Nie będzie nowością, że największe zniszczenia zamku miały miejsce podczas potopu szwedzkiego. Zamek odbudowano, a następnie przekształcono na magazyn. Po drugiej wojnie światowej Wojewódzki Konserwator Zabytków zdecydował o jego odbudowie.
 

Zamek w Piotrkowie Trybunalskim

ZAMEK W RAWIE MAZOWIECKIEJ   

W Rawie Mazowieckiej znajduje się zamek ufundowany w XIV wieku przez Kazimierza Wielkiego. Miał spełniać funkcję obronną południowej części Mazowsza. Wysadzony w powietrze przez Szwedów całkowicie zatracił swoje funkcje obronne. 

 

Pod koniec XVIII wieku podjęto próbę odbudowania zamku, ale prace zostały przerwane na skutek rozbioru Polski. Prusacy rozebrali część warowni, a materiał posłużył do budowy okolicznych domów. Z dawnej twierdzy pozostała tylko wieża…

Zamek w Rawie Mazowieckiej

 

 

   

ZAMEK W UJEŹDZIE  

 

W miejscowości Ujazd znajduje się pałac, który powstał z przebudowy piętnastowiecznego zamku. Niestety nie ma żadnych informacji na jego temat, wiadomo jednak że w XVII wieku został przebudowany na rezydencję przez ówczesnych właścicieli – Ostrowskich. 

 

Po drugiej wojnie światowej budynek wraz z parkiem przeszedł na rzecz Skarbu Państwa. Do 1956 roku funkcjonował w nim PGR, później urzędowali w nim harcerze. Obecnie pozostaje w rękach prywatnych.

Zamek w Ujeździe

Park okalający zamek

   

ZAMEK W INOWŁODZIU  

 

W miejscowości Inowłódź w dolinie rzeki Pilicy znajdują się ruiny zamku królewskiego.

Zamek ufundował Kazimierz Wielki w XIV wieku jako swego rodzaju ochronę komory celnej znajdującej się na szlaku handlowym biegnącym ze Lwowa do Torunia.

 

W XVI wieku zamek stał się własnością rodu Dzewieckich. Wkrótce potem miasto wraz z zamkiem strawił potężny pożar. W 1655 roku w Inowłodziu rozegrała się bitwa z wojskami szwedzkimi. Zamek uległ dalszym zniszczeniom i przestał pełnić funkcje obronne. Opuszczony, stopniowo popadał w ruinę. Pierwsze próby zabezpieczenia pozostałości po zamku podjęto po II wojnie światowej. Jednak najważniejszej rekonstrukcji dokonano dzięki funduszom Unii Europejskiej, a oficjalne otwarcie zamku dla ruchu turystycznego miało miejsce w 2013 r.

Zamek w Inowłodziu

   

ZAMEK W DRZEWICY  

 

Zamek biskupi w Drzewicy wybudowany został przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Macieja Drzewickiego w XVI wieku. Obiekt spłonął w 1814 roku. Podobno po zakończonych roratach bernardynki nie zgasiły świec, od których spłonął cały budynek. Dzięki temu, że zamek nie był przebudowywany, stanowi jedną z lepiej zachowanych rezydencji z pierwszej połowy XVI wieku w Polsce. Obecnie znajduje się w rękach prywatnych.

 

Jak większość zamków tak i ten ma swoją legendę… Ponoć w gwiaździste noce ujrzeć można na zamku procesję sióstr bernardynek, które przy zgaszonych świecach obchodzą komnaty, a w kaplicy proszą o wybaczenie.

 

Zamek w Drzewicy

    

ZAMEK W OPOCZNIE  

 

W Opocznie na fundamentach piętnastowiecznego zamku, wybudowano nowy budynek. Inwestorem budowy był Kazimierz Wielki. Zamek przeznaczono na siedzibę starosty królewskiego. W XVI wieku znalazł się w posiadaniu Zygmunta Augusta. 

 

Zamek został zniszczony podczas potopu szwedzkiego, ale nie przeszkadzało to w jego dalszym użytkowaniu. Obecnie w miejsce całkowicie rozebranego zamku, wybudowano pod koniec XIX wieku budynek dla władz powiatowych. Po II wojnie światowej we wnętrzach budynku mieścił się szpital miejski, obecnie mieści się tu muzeum.

 

Zamek w Opocznie

 

ZAMEK W BOLESŁAWCU  

Wiosna wybuchła mi prosto w twarz... śpiewał Organek... Wiosnę czuć już w każdym podmuchu wiatru... przyszedł więc czas na kolejne zamkowe przygody...

Kierujemy się do Bolesławca, gdzie nad rzeką Prosna znajdują się ruiny czternastowiecznego zamku wzniesionego przez Kazimierza Wielkiego. Jednak przed powstaniem murowanego zamku istniał w tym miejscu gród założony przez Bolesława Pobożnego, od którego imienia pochodzi nazwa miejscowości.

 
W 1370 r. Bolesławiec, wraz z resztą ziemi wieluńskiej został przez króla Ludwika Węgierskiego oderwany od Korony i oddany w lenno księciu opolskiemu Władysławowi II.

W 1391 r. Władysław Jagiełło jako nowy król polski rozpoczął wojnę z Opolczykiem w celu odzyskania utraconych ziem i pogranicznych zamków. Wówczas okazało się ze zamek w Bolesławcu jest budowla o niezwykle wysokich walorach obronnych - praktycznie nie do zdobycia. Udało się to dopiero po dziesięciu latach prób i podchodów, dzięki wdowie po zmarłym Władysławie Opolczyku, która oddaje go polskiemu królowi.

W XVII wieku ówczesny starosta bolesławiecki Kasper Denhoff przeprowadził gruntowną przebudowę zamku w stylu barokowym. Budowla utraciła walory obronne.

 

W 1655 r. zamek w Bolesławcu został zajęty przez szwedzkie wojska Karola X Gustawa. Poważnie zniszczony w okresie "potopu" zamek bolesławiecki został odbudowany przez starostę Jana Szczęsnego Radziejowskiego. Jednak już w 1704 r. doszło do ponownego zniszczenia zamku przez Szwedów podczas wielkiej wojny północnej. Opustoszała budowla popada w ruinę.
Do czasów obecnych z dawnej warowni zachowały się niewielkie fragmenty murów oraz gotycka wieża, z której rozciąga się całkiem niezły widok na pobliska okolice.

 

Ruiny zamku w Bolesławcu

 

ZAMEK W WIELUNIU 

Co prawda z zamku w Wieluniu zostały zaledwie piwnice, a w jego miejsce postawiono budynek Starostwa Powiatowego jednak samo miasto z murami obronnymi stanowi bardzo ciekawy punkt na mapie atrakcji turystycznych województwa łódzkiego.

Przypuszcza się że pierwsza warownia murowana powstała z inicjatywy Kazimierza Wielkiego. Po jego śmierci  zamek, wraz z całą ziemią wieluńską, znalazł się w posiadaniu Władysława Opolczyka.

 
Rządy Władysława Opolczyka w ziemi wieluńskiej zostały przerwane w 1391 r., gdy zbrojnie wkroczył tu Władysław Jagiełło, a zamek został zdobyty po krótkim oblężeniu.

W połowie XV wieku miasto zostaje zniszczone, a zamek doszczętnie spalony przez wojska księcia oświęcimskiego Janusza.

Warownia został odbudowana dopiero w drugiej połowie XVI wieku.

W XVI wieku starostwo wieluńskie zostało włączone do dóbr królowej Bony Sforzy i od tego czasu,  zamek gościł królewskie małżonki lub siostry.

W 1631 r. w Wieluniu wybuchł wielki pożar, który doszczętnie zniszczył zamek. Odbudowany stanowił siedzibę oddziału wojsk szwedzkich, które wycofując się z Wielunia wiosną 1656 r. spaliły zamek. Odbudowy podjął się starosta Hieronim Olszowski. W XVIII wieku dwukrotnie pożar niszczy budowle.
 
Zamek zaczęto stopniowo rozbierać.

Na początku XIX w. znajdowały się tu lazaret i magazyny wojskowe, później manufaktura sukiennicza. Ruiny w 1837 r. kupił komisarz obwodu wieluńskiego, Fryderyk August Goleński, który zbudował na fundamentach dawnego zamku klasycystyczny pałac. 

Zamek w Wieluniu

Mury obronne w Wieluniu

ZAMEK W OPOROWIE 

 

Zamek w Oporowie został wzniesiony w XV wieku przez biskupa kujawskiego Władysława Oporowskiego, najbardziej wpływowego polityka na dworze króla Władysława Jagiełły.

W 1632 roku miasto wraz z zamkiem stało się własnością Piotra Tarnowskiego herbu Rola. Rodzina Tarnowskich w kolejnych latach odbudowała zniszczony przez wojska szwedzkie zamek. Wraz z odbudową ówcześni właściciele wprowadzili pewne zmiany w estetyce zamkowych wnętrz zgodnie z panującym renesansowym stylem.

 

W  XVIII wieku dobra oporowskie nabywa Jan Sołłohub. Po jego śmierci zamek wraz z miastem i sąsiednimi wsiami otrzymał starszy syn Józef, który go rozbudował, a także dokonał drobnych zmian nadających całości wystrój barokowy. Ponieważ Józef nie doczekał się potomka, po jego śmierci majątek przeszedł w ręce jego bratanka Jana Michała, generała artylerii litewskiej, ten z kolei sprzedał go pisarzowi z Litwy Kajetanowi Korzeniowskiemu.

W 1837 nowymi właścicielami zamku została rodzina Orsetti. Zakupili oni zamek na licytacji ponieważ ostatni z właścicieli (wnuk pisarza sprzedał go kasztelanowej ciechanowskiej) zaciągnął pod jego zastaw dość wysoki kredyt którego nie był w stanie spłacić. Przeprowadzili oni gruntowny remont zamku nadając mu cechy neogotyckie, a także założyli obszerny park krajobrazowy z rzadkimi okazami drzew i krzewów.

Po zakończeniu wojny majątek oporowski przeszedł na własność Skarbu Państwa. Po 1947 rozpoczęto kompleksowy remont zamku, a dziesięć lat później decyzją Ministra Kultury i Sztuki zorganizowano w nim Muzeum z ekspozycją wnętrz dworskich.

 

 

Zamek w Oporowie

 

ZAMEK W BESIEKIERACH 

We wsi Besiekiery znajdują się ruiny późnogotyckiego zamku. Prawdopodobnie został wybudowany na przełomie XV i XVI w.,  jednak źródła nie wskazują jednoznacznie kto był jego fundatorem.

 

Pod koniec XVI wieku właścicielami zamku stała się rodzina Batorych, następnie Szczawińskich. Pokryto wtedy ściany tynkami, co znacząco zatarło surowość i późnogotyckie charakter zamku. W późniejszych czasach nie prowadzono już istotnych prac budowlanych. Pożar w 1731 r. przyspieszył destrukcję obiektu...

 

Zamek Besiekiery

ZAMEK W ŁĘCZYCY  

 
Kolejną budowlą na liście jest położony w miejscowości Łęczyca, zamek królewski wzniesiony w XIV wieku przez samego Kazimierza Wielkiego.

Spalony w 1406 roku przez Krzyżaków, został szybko odbudowany. W końcu z wizytą zapowiedział się sam Władysław Jagiełło... W 1410 po bitwie pod Grunwaldem więziono tu jeńców wojennych, oczekujących na dostarczenie okupu.

W kolejnych latach parokrotnie odbywały się tu sejmy, a zamek stał się siedzibą następnego króla, Kazimierza IV Jagiellończyka, podczas kolejnej wojny z zakonem krzyżackim.

 

W drugiej połowie XV wieku w zamku wybuchł pożar, który zrujnował całą budowle i w takim stanie została przez najbliższe sto lat. Pod koniec XVI wieku starosta łęczycki będący jednocześnie podskarbim koronnym Jan Lutomirski dokonuje generalnego remontu i całkowitej przebudowy zamku.

Zdobycie zamku przez wojska szwedzkie podczas potopu z pewnością ułatwiła panującą w tamtym czasie w mieście zaraza oraz liczne pożary. Zamek uległ całkowitej dewastacji.

 

Na przełomie  XVIII i XIX wieku władze pruskie próbowały zabezpieczyć ruiny, ale nie powstrzymało to postępującego niszczenia i doszło do zawalenia się kolejnych elementów. Ponadto okoliczni mieszkańcy bardzo chętnie wykorzystywali pozostałości zamku jako źródło materiałów budowlanych.

W 1964 roku, przystąpiono do odbudowy zamku, wznosząc tzw. Dom Nowy dzisiejszą siedzibę Muzeum i częściowo rekonstruując zniszczone fragmenty warowni.

 

Zamek w Łęczycy

ZAMEK W UNIEJOWIE   

 

Miejscowość Uniejów przedstawiana jest na wszystkich bilbordach jako uzdrowisko termalne, ale nie kąpiel w termach jest celem naszej wizyty w tym mieście, a znajdujący się tu zamek arcybiskupów gnieźnieńskich.

Wybudowany w XIV wieku z inicjatywy arcybiskupa gnieźnieńskiego Jarosława Bogorie Skotnickiego, jednego z najbliższych współpracowników króla Kazimierza Wielkiego.

 

Budowla wielokrotnie była przebudowywana, w końcu przestała spełniać funkcje obronne stając się rezydencją biskupów.

W 1836 z nadania cara zamek z tytułem hrabiowskim otrzymał za zasługi w tłumieniu powstania listopadowego pochodzący z Estonii generał Karol Toll. Tollowie spolonizowali się i władali w zamku do końca I wojny światowej.

W drugiej połowie XX wieku zamek odrestaurowano i zaadaptowano na archiwum. Obecnie mieści się w nim hotel wraz z centrum konferencyjnym oraz restauracja. 

 

Zamek w Uniejowie

widok z zamkowej wieży

Może i historia zamku do zbyt burzliwych nie należy, ale z pewnością wizyta w tym miejscu utkwi w pamięci wszystkim tym, którzy mieli okazję i ochotę porozmawiać z zamkowym "wieżomistrzem". Ogromna wiedza, pasja i zaangażowanie..  oby więcej takich ludzi..

 

Wieżomistrz

 

ZAMEK W LUTOMIERSKU 

 

Niewiele osób zdaje sobie sprawę że klasztor w Lutomiersku do którego zmierzamy nosi pozostałości po dawnym zamku.

Od roku 1406 budowla była siedzibą rodu Jastrzębców – Lutomierskich choć nazywana jest często zamkiem  Grudzińskich. W rzeczywistości byli oni właścicielami na krótko. Przejęli włości dopiero w roku 1638, a W 1650 roku zdecydowali przekazać zamek reformatom.

Konsekracja kościoła miała miejsce w roku 1659. Zamek przebudowany został na klasztor... Podczas I wojny światowej klasztor uległ zniszczeniu. Odbudowano go i oddano do użytku Salezjanom, którzy zaadoptowali go na salezjańską szkołę średnią.

 

Lutomiersk

ZAMEK W WOJSŁAWICACH  

 
Ostatni zamek, na którym zakończę przygodę z województwem łódzkim jest zamek w Wojsławicach. W zasadzie do dzisiejszych czasów zachowały się skromne pozostałości murów oraz baszty znajdujące się na niewielkiej wysepce. Obecnie wyspa wraz z resztkami zamku znajduje się w rękach prywatnych i jest wynajmowana wędkarzom...

 

Niewiele wiadomo o historii zamku w Wojsławicach. Najprawdopodobniej wybudowała go pod koniec XVI wieku rodzina rodu Wężyków. I tyle w temacie.. żadnych zapisków, dokumentów, więcej pytań niż odpowiedzi...