poniedziałek, 29 marca 2021

ZAMKI W POLSCE - WOJ. LUBELSKIE

Na Lubelszczyźnie znajduje się wiele zamków, ruin zamkowych czy pozostałości po licznych fortyfikacjach budowanych z różnych okresów historycznych. Są to niezwykle bogate tereny w przeróżne atrakcje również i te przyrodnicze. Dlatego województwo lubelskie jest kolejnym, jakie postanawiam zwiedzić w ramach realizacji swojego "zamkowego" projektu.

 


ZAMEK W JANOWCU

To pierwszy zamek, na który kierujemy swoje kroki będąc na Lubelszczyźnie. Jego budowę rozpoczął Mikołaj Firlej w XVI w. 

Podczas najazdu Szwedów został spalony i ograbiony. Ówcześni właściciele odbudowali go w stylu barokowym. Niestety przez następne lata nieremontowany zamek zaczął popadać w ruinę. 

W XX wieku budowla została kupiona przez Leona Kozłowskiego. Jak się miało wkrótce okazać został on jedyną osobą w bloku wschodnim będąca właścicielem zamku - był to zbyt mały majątek by objęła go nacjonalizacja w ramach uchwalonej reformy rolnej. 

W 1975 r. zamek został kupiony przez Muzeum Nadwiślańskie, które podjęło się prac remontowych, mających na celu zabezpieczenie zabytku w formie trwałej ruiny.



 





ZAMEK W BOCHOTNICY

Zamek w Bochotnicy nazywany również Zamkiem Esterki powstał w XIV w. Legenda głosi, że został wzniesiony przez Kazimierza Wielkiego, który w tym miejscu spotykał się ze swoją kochanką Esterką,  badania wskazują jednak, że to ród Firlejów był pierwszym właścicielem warowni.

Budowla przez ponad 150 lat spełniała funkcje administracyjne i obronne strzegąc okolicznych dóbr i szlaku komunikacyjnego. Następnie znalazła się w rękach rabusiów, którzy mając zamek za schronienie, łupili przejeżdżających kupców.

W XVI w. zamek pomimo gruntownej przebudowy w siedzibę rezydencjalną, był praktycznie ruiną. Nie wiadomo kiedy dokładnie został opuszczony.

Obecnie, z zamku zachowały się  jedynie fragmenty kamiennych i ceglanych murów przyziemia.



 

ZAMEK W KAZIMIERZU DOLNYM

Zespół zamkowy w Kazimierzu Dolnym tworzą cylindryczna wieża i położony nieopodal zamek.

Zamek górny nazywany Wieżą Łokietka lub Basztą to wybudowana na przełomie XIII i XIV w. obronny stołp. Nie do końca została zbadana celowość poswatania wieży. Mogła służyć jako więzienie, siedzibę straży czy nawet pełnić funkcje skarbca. Najprawdopodobniej jednak jej rola polegała na poborze ceł i obronie przeprawy na Wiśle.

Zamek dolny został wybudowany na polecenie Kazimierza Wielkiego w XIV w. i pełnił funkcję administracyjną. Przebudowy w stylu renesansowym dokonują Firlejowie. 

Podczas Potopu warownia zostaje spalona i ograbiona. Kolejny pożar sieje jeszcze większe spustoszenie. Na początku XIX w. władze austriackie ze względów bezpieczeństwa wysadziły grożącą się zawaleniem część murów.

W drugiej połowie XX w. zamek zabezpieczono w formie trwałej ruiny i udostępniono dla ruchu turystycznego.






 

ZAMEK W WOJCIECHOWIE

Zamek a właściwie Wieża Ariańska w Wojciechowie miała charakter obronny. Została zbudowana przez ród Pileckich w początkach XV wieku. 

W XVI wieku była w rękach rodu Spinków następnie Orzechowskich - wtedy była stopniowo rozbudowywana do zamku.

Obecnie w wieży mieści się m.in. biblioteka gminna oraz Muzeum Kowalstwa. Wojciechów jest bowiem miejscem słynnych ogólnopolskich spotkań kowali. Odbywają się tu wtedy pokazy i konkursy kucia.




 

ZAMEK W KRASNOBRODZIE

Fundatorem pierwszej budowli w Krasnobrodzie był ród Firlejów.  Wielokrotnie niszczony i odbudowywany utracił dawne założenie obronne. W XVII w. ówcześni właściciele - Leszczyńscy przebudowali stary zamek na wygodną rezydencję.

Obecnie w pałacu znajduje się Sanatorium Rehabilitacyjne dla Dzieci. 




ZAMEK W WOŻUCZYNIE

W Wożuczynie przy głównej drodze, znajdują się ruiny zamku z XVI w., który powstał na polecenie Jakuba Wożuczyńskiego. Budowla spłonęła w 1666 r. a jej odbudowy podjął się sto lat później ówczesny właściciel tych ziem - Szkot Wilhelm Mier. Tym oto sposobem powstał późnobarokowy pałac z teatrem i ogrodem włoskim.

W wyniku bombardowania podczas I wojny światowej, pałac uległ zniszczeniu. Obecnie widoczne z daleka są pozostałości zamkowej bramy w postaci dwóch wysokich słupów. Reszta ruin pokryta jest gęstymi krzakami.





ZAMEK W RACHANIU

Warownię wznieśli w XVII w. Cetnerowie w miejsce starego założenia obronnego. Historia tego miejsca nie jest do końca poznana, pewne jest jednak, że w XVIII w. zamek był mocno zrujnowany i nie nadawał się do zamieszkania. Dlatego w pobliżu wybudowano nową rezydencję.

Zachowane resztki zamku zostały przebudowane na spichlerz, a później działała w tych wnętrzach masarnia. Obecnie zamek jest własnością spółdzielni gminnej.






ZAMEK W ŁASZCZOWIE

Zamek w Łaszczowie powstał w XV w. przez ówczesnych właścicieli tych ziem. Mocno zniszczona podczas potopu szwedzkiego budowla została sprzedana pod koniec XVIII w. gminie żydowskiej. W jednym z budynków powstała synagoga, drugi natomiast zaadaptowano na szkołę żydowską.

W 1915 roku wycofujące się wojska rosyjskie podłożyły ogień - ledwo co wyremontowany budynek popada w ruinę. Podczas trwania II wojny światowej wojska niemieckie rozebrały resztki murów synagogi, a pozyskany materiał posłużył do budowy drogi. Do czasów obecnych zachowała się dawna zbrojownia zamkowa.






ZAMEK W KRYŁOWIE

Pierwsze wzmianki o murowanym zamku w Kryłowie pochodzą z XV w. kiedy to Tęczyńscy zaczęli budować swoją okazałą siedzibę.

Na przestrzeni lat zamek wielokrotnie zmieniał właścicieli, a podczas najazdu Szwedów został zniszczony. Zamkiem przestano się interesować i powoli popadał w ruinę. 







ZAMEK W SZCZEBRZESZYNIE

Zamek w postaci wieży mieszkalno - obronnej wzniósł w XIV w. Dymitr z Goraja. Później majątek przeszedł w posiadanie Tarnowskich.

W XVI w. zamek został zniszczony przez pożar wywołany celowo przez miejscową szlachtę. Od tej pory przestał pełnić funkcje rezydencjonalne. W latach późniejszych w jego wnętrzach funkcjonowało więzienie, o czym świadczą odnalezione z tamtego okresu wyroki sądowe, skazujące winnych na pobyt w wieży zamkowej. 

W 2020 roku ogłoszono projekt zakładający odbudowę wieży z salami ekspozycyjnymi oraz punktem widokowym. 




 

PAŁAC W ZAMOŚCIU

W Zamościu oficjalnie nie ma żadnego zamku... jednak obecny tu Pałac Zamoyskich niegdyś nosił miano zamku. Sam budynek mieszkalny jest typowym pałacem, jednak istnienie w jego otoczeniu fortyfikacji w początkowym okresie istnienia jest niepodważalne.

Pałac w Zamościu rozpoczęto budować pod koniec XVI w. Na przestrzeni kolejnych lat dokonano licznych przekształceń według ówcześnie panujących trendów. Niestety w XIX w. przebudowano go na szpital wojskowy przez co ostatecznie utracił swój zabytkowy wygląd. Do 2017 r. w jego wnętrzach mieścił się sąd.





ZAMEK W ORŁOWIE MUROWANYM

We wsi Orłów Murowany znajdują się ruiny zamku z XVI należące do Andrzeja i Hieronima Trojanów herbu Junosza. W późniejszym okresie wielokrotnie zmieniał właścicieli. Zniszczony podczas najazdu Szwedów został odbudowany jednak nie przypominał już tego z początków swego istnienia. Następnie został opuszczony i zaczął popadać w ruinę.

Obecnie ruiny zamku znajdują się na prywatnej posesji i dostęp do nich jest mocno utrudniony.




ZAMEK W KRUPEM

Zespół zamkowy, który składał się z głównej siedziby i podzamcza zaczął powstawać pod koniec XV w., kiedy to Jerzy Krupski herbu Korczak wystawił pierwotnie niewielki zamek.  Kiedy pod koniec XVI w. miejscowość przeszła na własność Pawła Orzechowskiego, dokonano rozbudowy zamku nadając jej renesansowy kształt.

Zniszczony przez wojska Szwedzkie, a następnie przez potężny pożar nigdy nie odzyskuje dawnej świetności. Gwóźdź do trumny wbijają Niemcy, którzy częściowo rozbierają mury zamkowe. Obecnie ruiny wzmocniono i udostępniono do zwiedzania.







ZAMEK W SIELCU

Zamek w Sielcu powstał w XIV w. a jego fundatorem była rodzina Uhrowieckich herbu Suchekomnaty;-). W XVII wieku nowi właściciele, rodzina Daniłowiczów herbu Sas, przebudowali zamek. 

Na skutek wybuchu prochu w 1678 roku, zamek uległ zniszczeniu i nie został odbudowany.




 

ZAMEK W DOROHUCKU

Dwór obronny w Dorohucku nazywany również zamkiem został wzniesiony prawdopodobnie w XVI w. przez Pawła Orzechowskiego. Niewiele wiadomo o jego historii. Został zniszczony pod koniec XVII w, a na jego pozostałościach powstał barokowy pałac.




ZAMEK W CHEŁMIE - BIEŁAWIN

Nikłe pozostałości wieży w Bieławinie to jedyne oznaki, że w tym miejscu istniał niegdyś średniowieczny gród. Przypuszcza się, że powstała na przełomie XIII i XIV w. i miała obronny charakter.

Wieża została bardzo szybko zniszczona, bo już pod koniec XIV w. podczas wojen między Polską, Litwą i Węgrami.Obecnie nie pozostało zbyt wiele do oglądania.





ZAMEK W CHEŁMIE

Na Górze Zamkowej w centrum Chełma, znajdują się nikłe pozostałości zamku Daniela Romanowicza z XIII w. oraz fundamenty wybudowanej tu przez Kazimierza Wielkiego w XIV w. kamiennej wieży.

Według niektórych źródeł zamek istniał jeszcze w XVIII w, a w XIX w. zaczął stopniowo popadać w ruinę. Pozostały po nim zaledwie fundamenty.





ZAMEK W STOŁPIU

Na temat wieży w Stołpiu wiemy niewiele... Powstała najprawdopodobniej w XII w. i jeszcze do niedawna uważano, że była jedynie etapem w przebudowie grodu książąt włodzimierskich na zamek.  Obiekt spalili Tatarzy i nigdy nie został już odbudowany. W 1945 r. stan wieży pozostawał wiele do życzenia - odrestaurowano ją 3 lata później.

Obecnie bardzo wnikliwe badania archeologiczne wieży, pozwalają przypuszczać, że nie ma ona nic wspólnego z zamkiem. Raczej był to niewielki klasztor pozbawiony cech obronnych. Mimo wszystko więcej niedomówień niż faktów, dlatego pozostawię tą budowlę na liście zamków.



ZAMEK W OPOLU LUBELSKIM

Dawny zamek Słupeckich herbu Rawicz obecnie stanowi siedzibę Liceum Ogólnokształcącego. Powstał w XVI w., ale dość szybko został przebudowany we wczesnobarokową rezydencję. 

Niestety dostęp do wnętrz mocno utrudniony z uwagi na odbywające się tu zajęcia szkolne.




ZAMEK W BEŁŻYCACH

Zamek w Bełżycach został wybudowany na początku XV w. przez Spytka z Tarnowa. Następnie był w posiadaniu rodziny Pileckich i Orzechowskich. 

Pod koniec XVI w. zamek zaadaptowano na szkołę i zbór arian. Opuszczony na początku XIX w. budynek zaczął popadać w ruinę. Następnie przekształcono go w browar i gorzelnię. W czasie II wojny światowej na zamku ulokowano mleczarnię.




ZAMEK W BYCHAWIE

Zamek w Bychawie powstał w XVI w. w miejsce trzech innych dworów należących do Bychawskich.

Na przestrzeni wieków kolejni właściciele kilkakrotnie przebudowali zamek zamieniając go przy okazji w okazały pałac. Opuszczony pod koniec XIX wieku powoli zamienia się w ruinę.





ZAMEK W GARDZIENICACH

Początkowo budowla mająca cechy zamku, otoczona wysokim murem ze strzelnicami. Rodzina Potockich dokonuje jej przebudowy na przełomie XVII i ZVIII w. nadając tym samym reprezentacyjny charakter. 

Po wojnie majątek został znacjonalizowany - we wnętrzach pałacu ulokowano szkołę. Obecnie pałac znajduje się w rękach Ośrodka Praktyk Teatralnych Gardzienice.

 




ZAMEK W LUBLINIE

Powstanie królewskiego zamku w Lublinie datuje się na XIV w. za panowania Kazimierza Wielkiego, choć pierwszym obiektem murowanym wybudowanym w obrębie założenia była wieża mieszkalno-obronna tzw. donżon.

W XVI w. Zygmunt Stary rozpoczął przebudowę zamku na okazałą rezydencję królewską. Niestety sporych zniszczeń dokonały stacjonujące na zamku wojska szwedzkie. Jedynymi budowlami, które przetrwały w nienaruszonym stanie były kaplica i donżon.

W połowie XIX w. na wzgórzu zamkowym wzniesiono nową budowlę w stylu neogotyku angielskiego i przeznaczono ją na więzienie. Taką funkcję zamek pełnił przez kolejne 128 lat... Obecnie stanowi siedzibę Muzeum Narodowego w Lublinie.



 


ZAMEK W DĄBROWICY

Pierwotny zamek w Dąbrowicy powstał w XV w. a jego historia jest nierozerwalnie związana z rodziną Firlejów. To oni doknywali na przestrzeni lat wszelakich modernizacji.

Pod koniec XVII w. pałac spłonął, a następnie to co w nim pozostało zostało ograbione przez wojska szwedzkie. Od tego czasu zaczął popadać w ruinę. Nigdy nie został odbudowany.  

W XIX w. rozebrano wieże zamkowe a tereny zamkowe rozparcelowano i sprzedano. Jedyną pozostałością po istniejącej tu warowni była wieża zamkowa, którą wkomponowano w nowo wybudowany Międzynarodowy Dom Spotkań.




ZAMEK W JAKUBOWICACH MUROWANYCH 

Zamek, a właściwie renesansowy dwór obronny został wzniesiony przez rodzinę Tęczyńskich w XVI w. Na przestrzeni lat zmieniający się właścicieli dokonali wielu przebudowań. Obecny wygląd zawdzięcza pracom remontowym z XIX w.

Opuszczony zamek popadał w ruinę. W czasie mojego pobytu trwały akurat prace rekonstrukcyjne.





ZAMEK W ZAWIEPRZYCACH

Zamek w Zawieprzycach powstaje w XVI r. kiedy okoliczne tereny należały do rodziny Zawieprzyckich. Na przestrzeni lat wielokrotnie zmieniał właścicieli, którzy z biegiem czasu i na skutek licznych remontów przekształcili budowlę w pałac.

W 1838 r. pałac został spalony. Ruiny w XX wieku zostały zabezpieczone. Obecnie z zamkowych murów pozostało niewiele.






ZAMEK W LUBARTOWIE

Zamek w Lubartowie wzniósł w XVI w Piotr Firlej. Obiekt ten przypomniał raczej wille niż obronną warownię. Wielokrotnie zmieniał właścicieli.

Na początku XVIII wieku został zniszczony przez wojska szwedzkie. Podjęta próba odbudowy przez kolejnych właścicieli nadała mu charakter pałacu.

Podczas II wojny światowej został ponownie zniszczony, tym razem przez wojska niemieckie. Odbudowany z przeznaczeniem na siedzibę Urzędu Gminy.



 

ZAMEK W KOCKU 

Zamek w Kocku został wybudowany w XVI w. przez rodzinę Firlejów. Wielokrotnie zmieniał właścicieli. Pod koniec XVIII w., kiedy dobra Kockie przejmuje księżna Jabłonowska, na miejscu dawnych zabudowań Firlejów powstaje pałac wraz z oficynami i budynkami gospodarczymi.

Lata II wojny światowej i powojenne doprowadziły do dewastacji pałacu. Dopiero pod koniec XX w. obiekt został wyremontowany. Obecnie mieści się w nim Dom Pomocy Społecznej. Niestety w czasach pandemii zamknięty dla odwiedzających.



ZAMEK W CZEMIERNIKACH 

Zamek w Czemiernikach powstaje w XVII w. Wybudowany przez rodzinę Firlejów w stylu starowłoskiego „palazzo in fortezza”.

Pałac i miasto były własnością rodu Firlejów do końca XVII w. Potem często zmieniały właścicieli. W czasie najazdu Szwedów miasto zostaje doszczętnie zniszczone, ale zamek pozostaje niezdobyty.

W XVIII w. ma miejsce przebudowy zamku w barokowy pałac. Po II wojnie światowej umieszczono tu Państwowy Dom Dziecka, a potem Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy. Obecnie własność prywatna.

 



ZAMEK W BIAŁEJ PODLASKIEJ

Budowa zamku w Białej Podlaskiej trwała od XVI do XVIII w. Wynikało to z nękających Rzeczpospolitą w połowie XVII w. wojen, które nie ominęły tych terenów. 

W wyniku najazdu wojsk starosty Jana Chodkiewicza pod koniec XVIII rozpoczyna się proces niszczenia zamku... W końcu zostaje rozebrany. 

Do czasów obecnych z dawnego zamku zachowały się fortyfikacje ziemne, barokowa brama i wieża.






ZAMEK W KODNIU 

Zamek w Kodniu został zbudowany przez rodzinę Sapiehów w XVII w. Przez prawie 300 lat był ich główna siedzibą rodową.

Zniszczony przez wojska szwedzkie, został odbudowany i przekształcony w barokowy pałac. opuszczony przez właścicieli zaczął popadać w ruinę. 

Obecnie jedynymi pozostałościami po zamku są fragmenty murów oraz zamkowa cerkiew.





ZAMEK W JANOWIE PODLASKIM

Z dawnego zamku zbudowanego przez biskupów łuckich w XVII pozostały wyłącznie fortyfikacje. Dziś na niewysokim wzgórzu wznosi się całkiem nowa budowla. To hotel zbudowany na wzór XVIII –wiecznego zamku, ale całkiem zgrabnie wykorzystujący pozostałości dawnej rezydencji.

Zamek biskupów został zniszczony podczas najazdu wojsk szwedzkich. Nadawał się wyłącznie do rozbiórki. W jego miejsce wybudowano barokowy pałac.






Brak komentarzy:

Prześlij komentarz